Film dokumentalny „Czarny czwartek. Dlaczego?”, zrealizowany specjalnie dla Instytutu Pamięci Narodowej, odsłania najbardziej wstrząsający fragment grudniowej tragedii na Wybrzeżu w 1970 roku – okoliczności i przebieg masakry w Gdyni, zbiorowego morderstwa popełnionego na bezbronnych, niewinnych ludziach przez wojsko i milicję uprawnione do użycia broni palnej przez komunistyczną władzę.
W filmie wykorzystano po raz pierwszy relacje lekarzy, którzy 17 grudnia 1970 roku w dwóch gdyńskich szpitalach walczyli o życie ciężko rannych mieszkańców miasta. Ich świadectwo, jak również wspomnienia innych uczestników gdyńskiego dramatu, pozwalają z bliska, z niemal kliniczną dokładnością przyjrzeć się przerażającym faktom.
Film jest solidnie osadzony w tle historycznym, co widzowi pozwoli poznać genezę wypadków grudniowych i skupić się na losie spacyfikowanej Gdyni.
Prócz zdjęć dokumentalnych, zaletą filmu jest wykorzystanie wielu ujęć z planu filmu fabularnego „Czarny czwartek” w reżyserii Antoniego Krauze, który stanowi wierną rekonstrukcję gdyńskiej tragedii. Nad filmem dokumentalnym dla IPN pracowali m.in. scenarzyści „Czarnego czwartku” – Mirosław Piepka i Michał Pruski.
Dokument można potraktować jako swoisty wstęp albo też suplement do fabularnego „Czarnego czwartku”. Precyzja wykładu historycznego powoduje, że film „Czarny czwartek. Dlaczego?” jest przystępnie poprowadzoną lekcją, mogącą posłużyć, jako materiał do wykorzystania w nauczaniu szkolnym.
Scenariusz i realizacja: Irena Siedlar
Współpraca: Alicja Dawidziuk, Marek Gąsecki, Maria Gąsecka
Autorzy komentarza: Michał Pruski, Mirosław Piepka
Rok produkcji: 2010
Czas: 40 min