| słowa kluczowe: GW, KJW, Krzysztof J. Wojtas, Wojtas, Wyborcza, cywilizacja, epistemologia, gazeta, gazety, język, komunikacja, manipulacje, media, personalizm, poznanie, prasa, rozum, rzeczywistość, słoń, słoń a sprawa polska, wiara, ślepcy. | |||
| Idee | 2011.02.17 14:08 17:10 | ||
Słoń a sprawa polska | Piotr Świtecki | ||
| Państwo wybaczą, że załatwiam na stronie swoje potrzeby filozoficzne. Cóż to jest prawda? | |||
| Przypomnę na początek dykteryjkę o ludziach w ciemnym pokoju, próbujących dowiedzieć się co to słoń. Jeden dotknął boku i stwierdził, że słoń jest jak ściana. Drugi trafil na trąbę: słoń jest jak wąż! Trzeci przekonał się, że słoń najbardziej przypomina pień drzewa (obmacywał słoniową nogę). Inny złapał płachtę słoniowego ucha i porównał zwierzę do wachlarza. Kolejny, chwyciwszy ogon był pewien, że słoń jest całkiem jak lina. – Ależ skąd! – odparł następny, podziwiając twardość i kształt kłów. – Słoń najbardziej przypomina zakrzywiony kindżał! – Co za głupstwa opowiadacie! – zaperzył się najwyższy z nich, który akurat trafił wyciągniętą ręką na głowę sympatycznego zwierzęcia. – Słoń jest jak skała! Od słowa do słowa słoń poszedł w niepamięć, a między badaczami rozpętała się kłótnia. W niektórych wersjach tej historii nawet bójka. Nadmierne poleganie na fragmentarycznych i powierzchownych obserwacjach prowadzi do błędu. Co więcej, należy brać pod uwagę nie tylko badany przedmiot, ale i ograniczenia własne (podmiotu), ułomności lub nieadekwatność narzędzi używanych do poznawania i wnioskowania. Chodzi tu nie tylko o zmysły. Także o pojęcia, o niedoskonałości w posługiwaniu się nimi, o różnorodne indywidualne uwarunkowania etc. Prokuratorzy, sędziowie, dziennikarze czy choćby policjanci zbierający zeznania świadków wypadku drogowego mają na co dzień do czynienia z sytuacjami podobnymi do powyższej historii. Istny dom wariatów! Ale jest coś gorszego nawet od polegania na złudzeniach: ślepe przywiązanie do własnej opinii. Na ten temat można by się wdać w obfite dygresje i je sobie darujemy poza wypunktowaniem jednej rzeczy: nie wolno mylić kurczowego trzymania się jakiejś wizji z wiarą. Wiara i rozum (intelekt) mają być jak dwie nogi lub dwa skrzydła, które nie są w opozycji tylko współdziałają. Jakikolwiek konflikt między nimi, choć się zdarza, to jedynie etap rozwoju. Przypowieść o słoniu jest oczywiście skwapliwie wykorzystywana jako argument na rzecz relatywności, do odsunięcia niepokoju związanego z poznawczą dezorientacją, do manipulowana. „Wszystko jest względne”, „każdy ma swoją rację” itd. Takie wygodne odsuwanie wątpliwości dotyczy najczęściej kwestii z pogranicza tego, co już przestaje podlegać intelektowi i logicznemu porządkowi, przestaje być dostępne bezpośredniemu, niepodważalnemu doświadczeniu, a zaczyna wchodzić w domenę wiary. Będzie to na przykład wiele kwestii z dziedziny moralności, obyczajowości czy nawet kwestie światopoglądowe, których nie wypracowujemy indywidualnie ale je po prostu współdzielimy z innymi członkami społeczeństwa, przesiąkamy nimi jak szczury zapachem macierzystego stada. Warto oczywiście zdawać sobie sprawę z tego, że dobrzy wujkowie posługujący się tą opowieścią, sami niezwykle światli, postępowi i tolerancyjni, w jednym zdaniu wykazują względność i subiektywność wszystkiego, by zaraz w następnym dobrotliwie podpowiadać co jest jedynie słuszne, nowoczesne, „otwarte”, europejskie... Niestety rzadko kiedy sytuacja jest tak komfortowa, że możemy położyć się do góry brzuchem (a nawet dwoma brzuchami: tym intelektualnym i tym moralnym) i czekać na nagłe oświecenie. To jedna z egzystencjalnych opresji, w jakie popadamy przychodząc na świat. O czym zresztą celnie wspomniał kiedyś Krzysztof J. Wojtas, zwracając uwagę na ten aspekt personalizmu – mianowicie na podjęcie nierównej gry, w której nie mając w ręku wszystkich kart bierzemy odpowiedzialność za wynik. (cdn.) | |||
| Ilustracja zamieszczona za zgodą i na warunkach określonych przez jej autora. This image is located at this  wordinfo.info Blind Men and Elephant page which is a part of the www.wordinfo.info Word Information English-vocabulary web site. | |||
| 4852 odsłony | średnio 5 (7 głosów)  |
| zaloguj się lub załóż konto by oceniać i komentować | blog autora |
| Re: Słoń a sprawa polska | |||
| J.Ruszkiewicz - SpiritoLibero, 2011.02.17 o 14:54 | |||
| Trochę podniosłeś poprzeczkę, nie ma co... Do mnie najbardziej przemawia wątek relatywizmu. Każdy widzi tę Prawdę na swój sposób i jeśli nie chodzi o prawdy objawione, które akceptujemy sercem (ale już niekoniecznie rozumem) to relatywność jest zjawiskiem powszechnym. Już ksiądz Tiszner coś mówił na ten temat i ciężko się z nim nie zgodzić. Ale może właśnie to jest piękne? | |||
| zaloguj się lub załóż konto aby odpowiedzieć | |||
| Re: Słoń a sprawa polska | |||
| Piotr Świtecki, 2011.02.17 o 15:16 | |||
| Jedno co mi się podoba w potwornym kacu, to że wtedy takie problemy gdzieś znikają ;-) | |||
| zaloguj się lub załóż konto aby odpowiedzieć | |||
| Re: Słoń a sprawa polska | |||
| J.Ruszkiewicz - SpiritoLibero, 2011.02.17 o 15:22 | |||
| Ale Ty przecież z tym zjawiskiem nie obcujesz zbyt często... :))) | |||
| zaloguj się lub załóż konto aby odpowiedzieć | |||
| Re: Słoń a sprawa polska | |||
| Piotr Świtecki, 2011.02.17 o 15:24 | |||
| Często nie. ;-) | |||
| zaloguj się lub załóż konto aby odpowiedzieć | |||
| Re: Słoń a sprawa polska | |||
| Krzysztof J. Wojtas, 2011.02.17 o 17:04 | |||
| Dobre przygotowanie do katza - to jak spowiedź; nie za często, ale co jakiś czas warto. A ja od wczoraj siedzę nad tematem i co i rusz mam ochotę na "przerywnik". Nie daję rady objąć wszystkich aspektów związanych z tematem. Widać nie jest to tak proste, jak mi się wydawało, ale też będę ciekaw waszych uwag - bo chyba znowu zbytnio zawężam problem. Widzę, że jak skończę opisy "CP" - o będzie z tego Biblia;-) | |||
| zaloguj się lub załóż konto aby odpowiedzieć | |||
| Re: Słoń a sprawa polska | |||
| Piotr Świtecki, 2011.02.17 o 17:06 | |||
| Też uważam, że każda porządna sekta musi mieć swoją biblię ;-) Pozdrawiam. | |||
| zaloguj się lub załóż konto aby odpowiedzieć | |||
| Re: Słoń a sprawa polska | |||
| J.Ruszkiewicz - SpiritoLibero, 2011.02.17 o 17:08 | |||
| No ale coś w tym chyba jest. Kto wie czy ci co "ulepszali" biblijny przekaz nie byli czasami wczorajsi... | |||
| zaloguj się lub załóż konto aby odpowiedzieć | |||
| Re: Słoń a sprawa polska | |||
| Piotr Świtecki, 2011.02.17 o 17:14 | |||
| A, to już Doda coś na ten temat mówiła... ;-P wiadomosci.gazeta.pl | |||
| zaloguj się lub załóż konto aby odpowiedzieć | |||
| © Polacy.eu.org 2010-2024 | Subskrypcje: |  Atom | RSS | ↑ do góry ↑ |
