W przerwie po lunchu (każda dobrze zorganizowana konferencja ma mocne punkty, na przykład drobne kluseczki w majonezowym sosie) udało mi się przydybać na osobności jedną z zaproszonych osób. Zastrzegając ignorancję, zadałem nurtujące mnie od dłuższego czasu pytanie: czy spadek dzietności, i to poniżej progu zastępowalności pokoleń, nie świadczy o ciężkiej chorobie europejskich społeczeństw? Przecież pragnienie przekazania życia dorównuje instynktowi samozachowawczemu!
Dzięki barierze językowej wystąpił cykl przybliżeń, tj. precyzowanie pytania i kolejne odpowiedzi. Ułożyły się one w bardzo charakterystyczny wzór:
1. Być może Europa wymiera, ale nie dotyczy to ludzkości en masse.
2. Rozpatrywanie demografii w kategoriach narodowych jest niekoniecznie najwłaściwsze.
3. Ludzkość jest zbyt liczna i głoduje, zatem ograniczenie liczebności populacji może być pożądane.
4. Wg sięgających XVII wieku danych współczynnik dzietności w kraju pochodzenia pytanej osoby nigdy nie przekraczał 3. Zatem jego obecnie odnotowywany spadek (do ok. 1,5) nie jest drastyczny.
5. Samo posiadanie potomstwa nie jest bezwzględną determinantą. Istotny jest również związek, rodzina (twierdzenie to indagowana osoba poparła przykładem ze swego najbliższego otoczenia).

Przypisy:
1) …uznanym faktem. W przeciwieństwie do faktów prasowych oraz faktów nieuznawanych przez obowiązującą narrację. A pomyśleć, że kiedyś istniały po prostu fakty… [wróć]
2) Taka wstrzemięźliwość w uzasadnianiu, dlaczego właściwie wymieranie Europy miałoby być czymś nienajlepszym, nie dziwi. Jeszcze by się, po nitce do kłębka, doszło do bliblijnego „rozmnażajcie się i czyńcie sobie Ziemię poddaną” i dopiero byłby wstyd! [wróć]
3) Czy nie jest to kolejny, po „równości”, charakterystyczny dla lewicowych ideologii postulat? Kolektywizm, państwo zawłaszczające kolejne funkcje rodziny. [wróć]
4) Aż się człowiekowi, po takiej deklaracji, zaczynają zwidywać równe rzędy wyprężonych żęderów. [wróć]
5) W przypadku przybyłej z Litwy dr Giedrė Purvaneckienė, naukowca i polityka, było to znacznie prostsze. Swoje wystąpienie zaczęła konstatacją, że „zarówno Litwa, jak i Polska mają silny agresywny Kościół, wszelkie uregulowania muszą najpierw uzyskać jego akceptację, dopiero potem trafiają do parlamentu”. [wróć]
6. O antysemityzmie ani słowa. [wróć]