słowa kluczowe: Kossecki, biologizm, darwinizm społeczny, hitleryzm, jednostronne teorie rozwoju społecznego, nazizm, organicyzm, rasizm, seminarium, socjobiologia, teorie jednostronne, Żydzi, żydzi.
Idee2013.03.27 07:32 15:39

Seminarium doc. Kosseckiego. Teorie jednostronne: biologizm

 

Warszawa, 12 i 26 marca 2013 r.

 
Biologizm, wyparty z obiegu naukowego (trochę go zostało w formie socjobiologii) ma się całkiem dobrze w obiegu pozanaukowym. Internet idzie tu ręka w rękę z pogarszającym się stanem edukacji.
 
Obrazoburcze dawniej: pokrewieństwo człowieka ze zwięrzętami. Współcześnie: z maszynami.
Przez biologizm rozumiemy teorie rozwoju społecznego, które upatrują decydujące o rozwoju społecznym przyczyny sprawcze w czynniku biologicznym (w długim okresie czasu).

Podstawowe odmiany biologizmu:
  1. Darwinizm społeczny
  2. Organicyzm
  3. Rasizm (naukowy)
  4. Socjobiologia

1. Darwinizm społeczny


Powszechny był fideizm ("trzeba wierzyć, nie mędrkować"), ale Sobór Watykański I (1870 r.) oprócz inych dogmatów, np. o nieomylności papieża ogłosił także, że wyłączeniu ze społeczności wiernych podlega ten, kto kwestionuje możliwość rozumowego dochodzenia do Boga. (Na marginesie ciekawy wpis o [nie]dostępności dokumentów Kościoła w sieci: "prawie zgodne z oryginałem".)
Darwin (1809-1882) był biologiem, nie socjologiem. Ikonę ideologiczną zrobiono z niego, interpretując go na sposób użyteczny do zwalczania religii. Tymczasem czy Bóg "ręcznie" stworzył świat, czy go zaprogramował - jest nieistotne.

W XIX w. biologię traktowano jako nadrzędną względem socjologii. Darwinizm społeczny przenosi do analizy życia społecznego teorię walki o byt, doboru naturalnego, i usiłuje za ich pomocą wyjaśniać zjawiska społeczne, przemiany i rozwój.

Fragment z "O pochodzeniu człowieka"*):
Kiedyś w przyszłości, zresztą niedalekiej, bo mierzonej stuleciami, cywilizowane rasy ludzkie wytępią rasy dzikie, by zająć ich miejsce na świecie. W tym samym czasie małpy człekokształtne [...] bez wątpienia zostaną wytępione. Wtedy luka jeszcze się powiększy, ponieważ będzie się rozciągać między człowiekiem o wyższym stopniu cywilizacji, przypuszczalnie wyższym, niż u przedstawicieli obecnej rasy kaukaskiej, a jakąś małpą tak nisko stojącą, jak np. pawian, zamiast jak obecnie pomiędzy Murzynem a Australijczykiem. ("rasa kaukaska" = biali)

Głównym przedstawicielem darwinizmu społecznego był Ludwik Gumplowicz (1838-1909, pochodzenia polsko-żydowskiego).

2. Organicyzm (teorie organiczne)


Poszukiwanie analogii między funkcjonowaniem społeczeństwa i organizmu żywego.

Herbert Spencer (1820-1903), uznawał ewolucjonizm.

Auguste Comte (1798-1857). Twórca pierwszego systemu socjologicznego i samego terminu "socjologia" (p. docent zwrócił uwagę, że ten neologizm sam jest "językowym pawianizmem"). Comte był też filozofem, twórcą pozytywizmu i pierwszy próbował utworzyć zaksjomatyzowany system nauki: astronomia → matematyka → fizyka, chemia → biologia → nauki społeczne (socjologia).
Socjologia jest zatem wg Comte'a dziedziną nauk biologicznych, jest oparta na prawach biologii, zatem na prawach Darwina.

3. Rasizm (teoretyczny/naukowy, a nie doktryna polityczna)


Rasizm wziął się w prostej linii od Darwina.
Darwinizm był za komunizmu obowiązujący, a jednocześnie potępiano rasizm.
Joseph Arthur de Gobineau (1816-1882), francuski dyplomata, filozof. Autor "Chemii ras", "Geologii moralnej". Rasy: biała ("aryjska"), żółta, czarna.

Houston Stewart Chamberlain (1855-1927), filozof, zięć Richarda Wagnera. Hierarchiczny podział rasowy. "Zasady XX wieku". Uznawał nierówność ras ludzkich, ale termin "rasa" miał dla niego znaczenie raczej kulturalne, niż biologiczne. Grecy, Rzymianie, Żydzi, Teutoni (Germani, Celtowie, Słowianie Zachodni).

Współcześnie naukowcy boją się używać słowa "rasa" (obawa oskarżenia o "rasizm"). Funkcjonują za to terminy w rodzaju "takson biologiczny". Oczywiście w odniesieniu do ludzi, bo o rasach zwierząt się mówi.
Korelacje parametrów psychologicznych z biologicznymi: problemy "poprawnościowe". Naukowcy obawiają się je badać. Np. Herrnstein (nb. Żyd) i Murray po opublikowaniu swojej głośnej, kontrowersyjnej książki The Bell Curve zostali zwolnieni z pracy.
Iloraz inteligencji to z punktu widzenia cybernetyki typowa pseudoinformacja, ponieważ mierzy łącznie dwa parametry (pojemność i rejestratywność korelatora) w nieznanej proporcji.
Ani Gobineau, ani Chamberlain nie byli antropologami i ich teksty nt. ras nie mają charakteru naukowego. Ich znaczenie polega na tym, że stały się podstawą doktryny hitlerowskiej, która usiłowała wcielać je w życie. Jest to klasyczny przykład, do czego prowadzić może implementowanie ideologii nie opartej na zweryfikowanych podstawach naukowych. 

Hitlerowcy w ustawach norymberskich zamiast wskaźników głównych (patrz niżej) używali spisów gmin wyznaniowych (podatek wyznaniowy funkcjonował w Niemczech już w XIX w.). Czyli wprawdzie wprowadzono w nich prawną definicję żyda/Żyda, ale bynajmniej nie w oparciu o kryteria biologiczne! Za żyda/Żyda uznawano człowieka, który kiedykolwiek należał do gminy wyznaniowej żydowskiej, albo należał do niej przynajmniej jeden jego rodzic, albo dwoje dziadków. Można też było "nabyć" status żyda/Żyda przez małżeństwo.
Definicja taka była użyteczna dla niemieckiej biurokracji (Urząd d/s Ochrony Rasy ustalał prawnie, kto jest żydem/Żydem, a kto nie), przy czym teoretycznie nie można było np. zajmować niektórych stanowisk, a w praktyce ograniczenie to w razie potrzeby obchodzono.

Rasizm nie przystaje do rzeczywistości, praktyki. Nie jest pragmatyczny. Podobnie lustracja - takie procesy mają to do siebie, że wyrodnieją.

Polska szkoła antropologiczna


Jan Stanisław Bystroń (1892-1964): "Socjologia" (wyd. 1935 i 1947). Jan Czekanowski (1882-1965): "Człowiek w czasie i przestrzeni" (wyd. 1967 r.?)

Wg. Bystronia  rasa to zespół współwystępujących cech dziedzicznych, ustalony dla potrzeb systematyki - jest więc tworem abstrakcji naukowej.

Populacja to zespół ludnościowy, wykrzyżowany w ciągu pokoleń wskutek historycznego współżycia, w którym drogą analizy naukowej możemy wyróżnić pewne składniki rasowe.

Nie ma więc np. rasy polskiej, słowiańskiej czy żydowskiej, lecz populacje, w których składzie wykrywamy różne składniki rasowe.

Uwaga: to wszystko jest konwencją terminologiczną Czekanowskiego. Nieco więcej informacji w Wikipedii: Typologia antropologiczna, zob. też metoda Czekanowskiego; można także znaleźć charakterystyki wyglądu poszczególnych ras.
Czekanowski: na terenie Europy występują (tj. występowały w jego czasach - wciąż poruszamy się po cytatach z obu panów) cztery rasy pierwotne (starsze):
  • nordyczna α
  • armenoidalna χ
  • śródziemnomorska ε
  • laponoidalna λ

Młodsze rasy powstały w wyniku mieszania powyższych czterech:
  • dynarska δ (αχ)
  • północno-zachodnia ζ (αε)
  • alpejska ω (χλ)
  • sublaponoidalna β (ελ)
  • subnordyczna γ (αλ)
  • litoralna ρ (χε)

Kwadrat Czekanowskiego:
 
kwadrat Czekanowskiego

wskaźnik główny głowyZ lewej strony - schemat wyznaczania wskaźnika głównego głowy. Wskaźnik ten wylicza się ze wzoru: (a/b) * 100%

Dla poszczególnych ras dominanta wynosiła: ε 68,5%
α 76%
χ,λ 88%

Jeśli wskaźnik główny ma poniżej 75%, to w nomenklaturze antropologicznej to dolichocefal. Jeśli ponad 80%, to brachycefal. Pomiędzy nimi jest typ pośredni.
Wg badań prof. Wiercińskiego publikowanych w latach 60/70, historycznie na naszych terenach zachodził proces brachycefalizacji (na Zachodzie takiego procesu nie zaobserwowano).

Prof. Czortkower, polski Żyd z Uniwersytetu Lwowskiego, prowadził badania na poborowych. Większe różnice zachodziły między biedotą a studentami żydowskimi, niż między nimi a nieżydami. Populacja żydowska okazała się tak zróżnicowana, że trudno było mówić o "rasie".

typbiedota żydowskażydzi studenciTarnobrzeg, nieżydziŻydzi z Jemenu (nie emigrowali)**)
nordyczny12,1%20,1%29,8% -
śródziemnomorski19,8%13,0%12,6%41,3%
armenoidalny42,2%20,1%16,8%7,0%
laponoidalny16,5%36,8%40,8% -
orientalny9,4%10,0% - 40,0%
negroidalny (czarne domieszki) - - - 12,6%

Wyniki badań antropologicznych pokazują wielkie zróżnicowanie rasowe w obrębie różnych populacji, w tym wewnątrz populacji żydowskiej.

Omówione poprzednio odmiany biologizmu w nauce zamarły, zwłaszcza, że w I połowie XX w. nie przeprowadzono badań nad hipotetyczną korelacją między cechami biologiczno-rasowymi a psychologicznymi. Badań takich nie przeprowadzali ani przeciwnicy, ani zwolennicy teorii rasistowskiej.
  1. Przeciwnicy rasizmu nie przeprowadzali takich badań gdyż uważali, że żadnej takiej korelacji nie ma.
  2. Zwolennicy, którzy byli u władzy w III Rzeszy również takich korelacji nie badali, ponieważ uważali je za oczywiste.
W obu przypadkach zadziałał ideologizm; hitlerowcy wyniki ewentualnych badań wyśmiewali, nazywając "igraszkami liczbowymi" (informacja za wydaną w 1949 r. książką prof. Czekanowskiego).

4. Socjobiologia.


Darwinizm społeczny, organicyzm i rasizm zostały w nauce XX w. zarzucone. Natomiast w latach 70 XX w. zaczęła się rozwijać socjobiologia. Jej twórcą jest Edward Osborne Wilson (1929-)

Socjobiologia wyjaśnia zachowania gatunków - w tym człowieka - poprzez działanie sił doboru naturalnego, rozpatrywanego jako mechanizm działający na poziomie organizmu lub genów (egoizm genetyczny). W związku z tym poszukuje się analogii między zachowaniami ludzi w społeczeństwie, a zachowaniami zwierząt w stadach.

Socjobiologia wykazuje pewną moc diagnostyczną.

Na tym wątki przedstawiające i falsyfikujące teorie jednostronne zostają zakończone. Kolejne seminaria poświęcone będą nauce porównawczej o cywilizacjach.
 
 
*) Tłum. Tomasz Terlikowski, za: "Indeks w obronie cywilizacji", Rzeczpospolita 2-3 marca br. [wróć do tekstu]
**) Błąd danych - suma w tej kolumnie przekracza 100%. Dziękuję Esperance za zauważenie i zwrócenie uwagi. [wróć do tekstu] 

4778 odsłon średnio 5 (3 głosy)
zaloguj się lub załóż konto by oceniać i komentować    blog autora
Re: Seminarium doc. Kosseckiego. Teorie jednostronne: biologizm 
Antro, 2014.11.26 o 14:18
Jeśli chodzi typologię antropologiczną, polecam dużo dokładniejsza typologię wg kierunku morfologiczno-porównawczego Ireneusza Michalskiego. Przykład: +antropologia-fizyczna.pl
zaloguj się lub załóż konto aby odpowiedzieć  
Re: Seminarium doc. Kosseckiego. Teorie jednostronne: biologizm 
Piotr Świtecki, 2014.11.26 o 14:42
Dziękuję za link. Ciekawa strona, ale tematyka chyba współcześnie "niebezpieczna"?
zaloguj się lub załóż konto aby odpowiedzieć  
Re: Seminarium doc. Kosseckiego. Teorie jednostronne: biologizm 
Antro, 2014.11.28 o 12:45
Akurat tutaj żaden polski antropolog się nie przyczepi, bo większość używała tej metody do lat 70 średnio. A nikt polskiej antropologii za PRL nie określał jako rasistowskiej:) Najwyżej mogą powiedzieć że jest przestarzała.
zaloguj się lub załóż konto aby odpowiedzieć  
linki, cytaty, nowiny
najwyżej oceniane
zeszyty tematyczne
najbardziej kontrowersyjne artykuły
najnowsze komentarze

NWO PiS Żydzi Niemcy media wybory antysemityzm historia Marsz Niepodległości religia manipulacje Tusk Gazeta Wyborcza antypolonizm lewactwo Ruch Narodowy PO Izrael Warszawa Ukraina Rosja polityka żydzi społeczeństwo USA internet Polska Kościół Unia Europejska RN UE prawo LGBT cywilizacja Polacy

© Polacy.eu.org 2010-2024   Subskrypcje:    Atom   RSS  ↑ do góry ↑